साहित्य/कला

• N Sanchar Desk
• साहित्य/कला
• २०८१ मंसिर १९, बुधबार २१:२४
• 73  पटक हेरिएको views

प्राञ्जलका तीन गजल

गजल
१.
आगो बोकेर हिंडेको छु पैतालामा
गहिरा समुन्द्र भए पनि आँखामा ।
राजधानीमा चिच्याउन सजिलो छ
राष्ट्रियता बिझाउँछ सिमानामा ।
यसरी हामी एक अर्काका भएनौं
कहाँ तिमी बगैंचामा कहाँ म पहरामा ।
बोलेर संसार जित्छु भन्नेहरू सुन
बुद्धले संसार जितेकाथे मौनतामा ।
लुटेरालाई चाबी सुम्पिएसी के हुन्छ !
नेता दरबारमा जनता भड्खालामा ।
२.
भीरको फर्सी भएको छ जिन्दगी पनि
जब घाती निस्कियो आफ्नै साथी पनि ।
हरेक कुराको आआफ्नो सीमा हुन्छ यार
धेरै खाए विष बन्छ औषधि पनि ।
तिमी कस्तो पुर्णताको खोजी गर्दैछौ !
बेदाग छैन पुर्णिमाको चाँदनी पनि ।
प्यासले नै हो सबैलाई दौडाइ रहने
सागर भेट्न दौडिरहन्छ नदि पनि ।
३.
तिमी हिड्ने बाटोमा माटोको घर पर्दैन
त्यसैले …

• N Sanchar Desk
• साहित्य/कला
• २०८१ जेष्ठ ४, शुक्रबार २०:४७
• 450  पटक हेरिएको views

उत्कृष्ट र राेचक कथा कसरी लेख्ने ? राम्रो कथा लेख्ने १२ वटा चरणहरु यस्ता हुन्छन्

लेखकको लागि कविता नै लेखन यात्राको सुरुवाती बिन्दु हो । यस सम्बन्धमा रोर्बट ग्रेभ्सले भनेका छन्, ‘कवितामा पैसा छैन तर पैसामा पनि कविता छैन ।’ हो, हरेक लेखक आफ्नै लागि लेख्छ । साहित्यमा मजा छ, त्यसैले लेख्न ऊ बाध्य छ ।
हरेक लेखकले आफ्नो लेखनयात्रा कविताबाटै सुरु गरेको हुन्छ । यो भावना पोख्ने सहज र सर्वमान्य रुप पनि हो । कविताबाट कथा र कथाबाट आख्यान (उपन्यास) तिर लाग्ने प्रकिया चलनचल्तीकै परम्परा हो । कथा पढ्न जति सहज हुन्छ, त्यसको बनावट र शिल्प निर्माण त्यति नै कठिन हुन्छ । कथा लेख्न चाहनेहरूका …

• एनसन्चार संबाददाता
• साहित्य/कला
• २०८० भाद्र ३, आईतवार १३:४९
• 549  पटक हेरिएको views

जयकारका ‘5’ चारलाईन (मुक्तक)

 
 
मुक्तक :-
1-
मुल्यहिन यो वर्तमानसँग भागि भागि प्रश्न सोध्नु छ
तिमिसँग एक्कैछिन, मिलनको मागि प्रश्न सोध्नु छ

जीन्दगिको पैँठेजोरिमा, मेरा मुक्का फिका परेहोलान्, स्विकार्छु
किन भएको छु, मरेतुल्य तिम्रालागि प्रश्न सोध्नु छ
2-

चिढ्याईरहेछ मलाई, मेरै विगतको तस्विरले
आफन्त मुटु घोँचिदिन्छन् शब्दहरुका तिरले
जानु कहाँ गर्नु के भड्किरहेछ आत्मा यसै
जिन्दगी यो जीन्दगी रहेन, जिन्दगीकै पिरले
3-
जिन्दगीमा पिँडा जति आउँछ, रुँदा सम्म त हो
जिवन भन्नु, लाशलाई आगोले, छुँदा सम्म त हो
परिवारवाट विछडिएर बाँच्न यसकारण दिल मान्दैन
मान्छे आफ्नो, मान्छे जिउँदो, हुँदा सम्म त हो
4-
छोरी तिमिलाई कहिल्यै यो दिन याद नहोस्
झुटो मुस्कुराहटको एक्कै छिन् याद नहोस्
म तिम्रा अबोध आँखाका आँशु देख्दा नै …

• N Sanchar Desk
• साहित्य/कला
• २०७९ मंसिर २२, बिहीबार १५:४४
• 1277  पटक हेरिएको views

किस्मत खतिवडाका ४ गजल, ७ मुक्तकहरू— साहित्य विशेष

गजल १
म मुटु तिमि मेरो धड्कन भएपछी
पवित्र माया गर्ने तिम्रो मन भएपछी
स्वर्गको अप्सरा जस्तै देखिन्छौ होला
रातो साडी चोलो पहिरन भएपछी
तिमीलाई यसकारण मन पराएको हुँ
मोहनी लगाउने बोली बचन भएपछी
कसरि बयान गरौ म तिम्रो सुन्दरताको
दुनियाँ लठ्ठै पार्ने मृग झैँ नयन भएपछी
एउटै कुराको डरले सताइरहन्छ हरपल
छुट्छौ कि कतै दुरि धर्ती गगन भएपछी
गजल २
यति कठोर होला त्यो मन, सोचेकै थिएन
बारबार लगाउँछौ वचन, सोचेकै थिएन
जुनीजुनी सम्म सँगसँगै रहन्छु भन्ने थियो
क्षणभरमै टुट्छ बन्धन, सोचेकै थिएन
चोखो माया युगौंयुग अजम्बरी हुन्छ लाग्थ्यो
यसरी पलभरमै होला पतन, सोचेकै थिएन
तिम्रा मुलायम हातको प्रेमिल स्पर्श चाहान्थे
कोमल मुटुमा बजार्छौ घन, सोचेकै थिएन
तिमीलाई दिलको …

• N Sanchar Desk
• साहित्य/कला
• २०७९ मंसिर १४, बुधबार १३:०२
• 1411  पटक हेरिएको views

गोबिन्द राज ओझा (राजन)का गिति कविताहरू

                  हिमालको हिउ भएको रहेछु हिमनदी……..
हिमालको हिउ भएको रहेछु हिमनदी भएर बगिरहेछु
सबैको मन लोभ्याएर पाहाडको कुनाबाट बगिरहेछु
हिमाल देखि पाहाड तराई सबै ठाउँमा पुगिरहेको हुनेछु
सधै भरि आफ्नो बेगमा बगिरहेको हुनेछु
सबैको मन लोभ्याएर पाहाडको कुनाबाट बगिरहेछु
प्रकृतिको सुन्दरता बढाएर जानेछु
सधै भरि आफ्नो बेगमा बगिरहेको हुनेछु
हिमालको हिउ भएको रहेछु हिमनदी भएर बगिरहेछु
                                             मायालु हौ मेरि यो ढुकढुक…….

मायालु हौ मेरि यो ढुकढुक हो मेरो
कति खुसि भइएला …

• N Sanchar Desk
• साहित्य/कला
• २०७९ श्रावण २१, शनिबार १०:३९
• 555  पटक हेरिएको views

फूलमाया

हिमालको न्यानो काखमा लुटपुटिएर रहेकी, मधेशलाई पनि हेर्न भ्याएकी, स्वर्ग पनि हो कि भनेर तुलना गरिने त्यो डाँडापारिको गाउँ प्रकृतिको अनुपम उपहार झैं विछट्टै सुन्दर देखिन्थ्यो । त्यही गाउँको सिरानमा बादलुसँगै लुकामारी र उकाली-ओराली गर्दै आफ्नो बाल्यकाल थाहै नपाई विताएकी फूलमाया गाउँलेको आँखामा बसिसकेकी थिई । अलि खरो स्वभाव भए पनि प्रकृतिले आफूसँग भएको कुनै पनि बरदान दिन छुटाएको थिएन ।
“विपनामा त के सपनामा पनि बिहे गर्दिनँ” भन्ने फूलमाया हिजोआज एक जनाको प्रेमजालमा परिसकेकी थिई । समाजमा हुने हत्या, हिंसा, बलात्कार, शोषण, चेलीबेटी बेचबिखन, छुवाछूत, कुरीति, विकृति, विसंगतिको विरुद्धमा आवाज …

• N Sanchar Desk
• साहित्य/कला
• २०७९ असार २५, शनिबार १४:००
• 357  पटक हेरिएको views

सम्झनामा ‘राम्रो रचना मीठो नेपाली’

‘राम्रो रचना मीठो नेपाली’ कृति ३० को दशकमा अधिक चर्चामा रह्यो, जसले नेपाली भाषाको व्याकरण लेखनलाई निकै सहज बनाएको थियो । त्यो परम्परागत व्याकरण भए पनि नेपाली व्याकरण अध्ययन गर्न र सिक्नका लागि धेरै सहज थियो । किनभने त्यस कृतिमा रचनाहरूको अध्ययन गर्दै व्याकरण पनि सिक्ने सकिने गरी तयार गरिएको थियो । अझै पनि चर्चामा रहेको यस कृतिका रचनाकार हुन् कृष्णप्रसाद पराजुली । यही कृतिका कारण कतिपयले उनलाई ‘राम्रो रचना मीठो नेपाली’समेत भन्ने गर्छन् । 
१९९२ असार २४ गते जन्मिएका पराजुली वितेको करिब ९ वर्ष भैसक्यो । तर नेपाली भाषा–साहित्य जगतमा …